Sobieszyn. Wieś na skraju doi. Wieprza.
Sobieszyn był gniazdem rodowym Sobieskich, następnie w posiadaniu Zbąskich, Tarnowskich i Kickich. Od 1830 r. własność Kickich. W 1886 r. dzięki testamentowi Kajetana Kickiego (1803-78), który cały swój majątek (ziemia o pow. 5300 ha i 100000 rubli w papierach wartościowych) przekazał na cele społeczne, zorganizowano tu stację prób melioracyjnych i doświadczeń rolniczych, którą w 1890 r. przekształcono w nowoczesną jak na owe czasy Rolniczą Stację Doświadczalną, trzecią tego typu w Europie, od 1896 r. mającą status Szkoły Rolniczej. Przy stacji zawiązana została Nad-wieprzańska Spółka Hodowców Roślin. W 1923 r. Szkoła Rolnicza przekształcona została w szkołę średnią, obecnie – Technikum Hodowli Roślin i Nasiennictwa.
Usytuowany na Modrzewiowej Górze neogotycki kościół paraf. Podwyższenia Krzyża Świętego, murowany, trójnawowy, wzniesiono w l. 1883-86 wg proj. Pawła Wójcickiego. W krypcie znajdują się groby rodziny Kickich. Obok kościoła stoi neogotycka, murowana plebania. Okazały, klasycystyczny, murowany pałac wzniesiono w l. 1790-1825 dla Tarnowskich wg proj. Christiana Piotra Aignera i Stanisława Kostki Potockiego, rozbudowano w końcu XIX w. dla Kickich. Od frontu dwupiętrowy ryzalit środkowy zwieńczony jest schodkowym murem attykowym. Dolna kondygnacja jest ozdobiona boniowaniem, a wejście główne ujęte dwiema kolumnami toskańskimi. Górne kondygnacje ryzalitu rozczłonkowane są czterema półkolumnami jońskimi. Zespół głównie murowanych budynków gospodarczych wzniesionych ok. 1863 r. (wg proj. Henryka Marconiego) i na pocz. XX w. Zdziczały park krajobrazowy pochodzi z 1 poł. XIX w. Na terenie obecnej wsi Brzozowa zachował się zespół budynków d. Szkoły Rolniczej Niższej Pierwszego Rzędu (obecnie zespół szkół rolniczych), murowanych, powstałych w końcu XIX w. Park z aleją dojazdową Z końca XIX w. Na terenie szkolnym stoi modrzewiowy dwór z XIX w. przeniesiony tu z Blizocina i niewielka izba muzealna.
W 2 km na pd. od Sobieszyna – Drążgów. We wsi w 1334 r. staraniem biskupa krakowskiego Jana Bodzanty została erygowana parafia rzymskokatolicka. W 1544 r. lokowane tu było miasto. W XVIII w. Drążgów był własnością Ossolińskich, na pocz. XIX w. Tarnowskich, a w poi. XIX w. Rudnickich. W 1794 r. przed bitwą pod Maciejowicami we wsi stacjonował gen. Adam Poniński. Utrata praw miejskich nastąpiła w 1820 r. Pozostałością rozplanowania miejskiego z XVI w. jest rynek z ulicami wychodzącymi z jego narożników.
Skrzyżowanie dróg.
2 km na pd. od skrzyżowania – Ułęż. Wieś, siedziba urzędu gminy. 16 kwietnia 1864 r. oddział powstańczy pod dow. Karola Krysińskiego stoczył tu potyczkę z wojskiem carskim. We wrześniu 1939 r. było tutaj lotnisko polowe, stąd startowały polskie samoloty „Łoś” i „Karaś”.
Murowany, klasycystyczny pałac pochodzi z pocz. XIX w., zbudowany został wg proj. Jakuba Kubickiego. Od frontu portyk o czterech kolumnach toskańskich w tzw. wielkim porządku. Park krajobrazowy z XIX w. Na cmentarzu paraf, murowana kaplica grobowa Janickich z 1923 r. Obelisk (w sąsiedztwie piekarni) upamiętnia śmierć 3 lotników 9 września 1939 r. (pochowani są na cmentarzu w Kocku).
1 km na zach. wieś Zabianka, w której kościół paraf. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, drewniany, wzniesiony w 1745 r. i dzwonnica drewniana z XVIII w. W otoczeniu stare drzewa.
Skrzyżowanie dróg.
■ 5 km na pn. od skrzyżowania dróg – Nowodwór. Wieś, siedziba urzędu gminy. Nowodwór był miastem od XVI do XVII w. Układ urbanistyczny ukształtowany został w XVI w. Kościół paraf. św. Wojciecha, drewniany, wzniesiony w 1920 r.
Miejsce urodzenia Wacława Nałkowskiego (1851-1911), znanego pedagoga, geografa, publicysty, autora pierwszej geograficznej syntezy ziem polskich według regionów przyrodniczych „Polska” oraz „Zarysu geografii powszechnej”, podręcznika wskazującego, że geografia jest dyscypliną naukową, i podręcznika „Geografia fizyczna”. Byt ojcem Zofii Nałkowskiej (1884-1954) – wybitnej pisarki i Hanny Nałkowskiej (1888-1970) – rzeźbiarki.
Muzeum poświęcone rodzinie Nałkowskich znajduje się w Wołominie (woj. mazowieckie). Przed budynkiem siedziby gminy pamiątkowy głaz upamiętniający Wacława Nałkowskiego. Pozostałości parku dworskiego z XIX w.