Trasa Serebryszcze – Dorohusk

SEREBRYSZCZE

Wieś w gminie Chełm. Od XV w. siedziba rodu Serebryskich, od poł. XVII w. własność Krasińskich, później Jasińskich i do końca XVIII w. Łopuskich.

Pałac barokowy z poł. XVIII w. wzniesiony przez Józefa Łopuskiego. Jego projektantem był prawdopodobnie arch. Paweł Fontana, prowadzący w tym czasie budowę kościołów w Chełmie i we Włodawie. Pałac powstał na rzucie prostokąta jako budowla 11-osiowa, dwutraktowa. W części środkowej, na osi głównej – sień i salon. Dachy dwuspadowe kryte są blachą miedzianą. W budynku mieści się szkoła podstawowa. Pałac otoczony jest pozostałościami parku o układzie geometrycznym z zachowanym starodrzewiem.

1 km na pn. zach. rez. przyrody „Bagno Serebryskie” – utworzony w 1991 r. na pow. 376,62 ha, chroniący kompleks torfowisk węglanowych, rzadkie gatunki roślin i zwierząt.

10 km na pd. wsch. – Pławanice. Istnienie cerkwi prawosławnej we wsi wzmiankowane w 1510 r. Po unii brzeskiej została ona przekształcona w cerkiew greckokatolicką. Dawna cerkiew unicka św. Jana Ewangelisty zbudowana w 1828 r., od 1875 r. prawosławna, w 1945 r. zamieniona na kościół rzymskokatolicki. Murowana, otynkowana, na planie prostokąta, z węższym prezbiterium zamkniętym trójbocznie. W elewacji frontowej portyk przyścienny z parą kolumn toskańskich zwieńczony trójkątnym szczytem. Wnętrze kryte płaskim stropem. Obok świątyni dzwonnica, drewniana, zbudowana w 1828 r. na rzucie kwadratu, konstrukcji słupowo-ramowej, szalowana, dwukondygnacyjna z szerszym przyziemiem, zwieńczona daszkiem gontowym namiotowym.

Dalej trasa wiedzie wzdłuż południowej granicy Chełmskiego Parku Krajobrazowego.

Chełmski Park Krajobrazowy utworzony został w 1983 r. na pow. 14000 ha. Obejmuje fragmenty Obniżenia Dubienki i Pagórów Chełmskich, na których znajdują się Lasy Chełmskie oraz obszary krasowe związane z gómokredowym podłożem wapiennym. Osobliwością są torfowiska węglanowe chronione w rez. przyrody „Bagno Serebryskie” i „Brzeźno”. Wśród roślinności stosunkowo licznie występują gatunki ciepłolubne i bagienne, wiele jest roślin rzadkich i chronionych (kłoć wiechowa-ta, starzec ciernisty, zawilec wielokwiatowy, storczyki). Bogata i różnorodna jest awifauna parku (wodniczka, dubelt, kulik wielki). Z innych zwierząt na szczególne podkreślenie zasługuje rzadki w Polsce żółw błotny.

BRZEŹNO

Na zach. od wsi rez. przyrody „Brzeźno” – utworzony w 1973 r. na pow. 157,78 ha, chroniący torfowisko węglanowe z licznymi rzadkimi gatunkami roślin, jedyne w Polsce stanowisko starca wielkolistnego Senecio doria. Wokół rezerwatu ścieżka dydaktyczna z wieżą obserwacyjną, a we wsi Ośrodek Muzeal-no-Dydaktyczny.

NOWE OKOPY

We wsi drogowe i kolejowe przejścia graniczne Dorohusk. Kapliczka i mogiły żołnierzy polskich z września 1939 r.

2 km na pd. – Dorohusk.