HORODYSZCZE
Wieś na Polesiu Wołyńskim. Na zach. od drogi Chełm-Włodawa grodzisko wczesnośredniowieczne zw. Dziewiczą Górą, na planie trójkąta ze śladami wału obronnego. Na pd. stoku wzgórza stanowisko roślin kserotermicznych.
3 km na pn. zach. Staw. We wsi park i dworek. W resztkach zaniedbanego założenia parkowego stoi niewielki, zrujnowany dworek modrzewiowy, należący do rodziny Brezów. Zachowana aleja wjazdowa i dwie okazałe lipy, uznane za pomniki przyrody (o obw. pni 462 i 591 cm). Na szczycie wyniosłego wzniesienia rez. przyrody „Stawska Góra” utworzony w 1956 r. na pow. 4,00 ha, chroniący step ze stanowiskiem dziewięćsiłu popłocholistnego (Carlina onopordifolia) oraz miłka wiosennego, omanu wąskolistnego i astra gawędki.
CZUŁCZYCE
Wieś nad rz. Uherką. We wsi w 1531 r. wzmiankowane było istnienie cerkwi prawosławnej św.św. Kośmy i Damiana, zamienionej później na greckokatolicką. Dawny kościół paraf. Wszystkich Świętych, obecnie kaplica cmentarna. Pierwotny wzniesiony prawdopodobnie z fundacji Władysława Jagiełły. Obecny zbudowany w 1764 r., drewniany, konstrukcji zrębowej, na zewnątrz oszalowany i wzmocniony lisicami. Ołtarz główny i dwa boczne rokokowe – rzeźbione przez Michała Filewicza. Wewnątrz kilka XVIII-wiecznych obrazów (m.in. w ołtarzu głównym przedstawiający Wszystkich Świętych). Późnobarokowy chór muzyczny wsparty na dwóch profilowanych słupach z ozdobionym bogatą snycerką parapetem, na którym 3 kartusze herbowe. Przy kościele drewniana dzwonnica z XVIII w. Kościół paraf. św. Rocha – d. cerkiew prawosławna św. Aleksego z 1905 r., od 1945 r. kościół rzymskokatolicki, murowany, w stylu bizantyjsko-ruskim, z wieżą na elewacji frontowej i cebulastą sygnaturką nad transeptem. Elewacje urozmaicone, bogato zdobione. Wewnątrz malowidła współczesne. Ołtarz główny (wykonany zapewne przez M. Filewicza), ambona i chrzcielnica przeniesione z kościoła Wszystkich Świętych. Ruina dworu i zaniedbany park krajobrazowy założony ok. 1770 r. z licznymi okazami starodrzewu. Od 1862 r. we dworze mieszkali Jan Zglinicki (1824-1909) – adiutant M. Langiewicza w czasie powstania styczniowego oraz Teresa z Karskich primo voto Kossowska, secundo voto Zglinicka (1820-79) – współpracowniczka Mariana Langiewicza, organizatorka powstańczej służby sanitarnej i szpitali powstańczych. Częstym gościem we dworze był Henryk Kamieński (1813—66) – radykalny działacz społeczny i pisarz. Na cmentarzu paraf, pochowani są Jan i Teresa Zgliniccy – uczestnicy powstania styczniowego, oraz żołnierze Września 1939 r. Na pd. wsch. od wsi płaskie wzgórze zw. „Zamczyskiem” – pięcioboczne założenie obronne z czasów średniowiecza, otoczone wałem i fosą z drogą dojazdową od zach. oraz wejściem od pn.