Kozłówka. Wieś na Wysoczyźnie Lubartowskiej. Siedziba Muzeum Zamoyskich w Kozłówce. Murowany pałac wzniesiono w l. 1735-42 dla Michała, a następnie Franciszka Bielińskich, zapewne wg proj. Józefa II Fontany, w stylu późnego baroku. Budowli patronowała francuska zasada „entre court et jardin ”, pomiędzy dziedzińcem a ogrodem. Pałac miał rozplanowanie zbliżone do kształtu podkowy – korpus główny i prostopadle położone do niego oficyny boczne (oficyna kuchenna, kordegardy, wozownie, stajnie) ujmujące „court d’honneur” (dziedziniec honorowy) i „avant court” (dziedziniec wstępny). Pałac przebudowano gruntownie na neobarokową rezydencję w l. 1879-1908 dla Konstantego i Anieli Zamoyskich (dobudowa oficyny pn., przebudowa i dobudowa wież, tarasów, okazałego portyku kolumnowego z arkadami w elewacji zach., schodów w elewacji wsch., podwyższenie kordegardy, budowa nowej bramy wjazdowej) i w l. 1956-59 (rozbiórka tarasu i schodów w elewacji wsch.). Po II wojnie światowej w pałacu mieściły się składnica muzealna, dom dziecka, szkoła – obecnie jest siedzibą muzeum wnętrz pałacowych i sztuki socrealizmu, zw. od niedawna Muzeum Zamoyskich w Kozłówce.
Zasadnicza bryła jest późnobarokowa, od frontu ryzalit środkowy przesłonięty trójarkadowym podcieniem, na którym taras. Do korpusu głównego dobudowane są dwie oficyny: pd., kuchenna z ok. 1750 r., we wsch. części zawierająca sale wystawowe, i pn. wzniesiona na przeł. XIX i XX w., obecnie magazyn i galeria sztuki socrealizmu.
Realizm socjalistyczny, popularnie nazywany socrealizmem, jako kierunek w architekturze i sztuce powstał w ZSRR w 1934 r. i stamtąd w gotowej postaci przybył do Polski. Z założenia był „metodą twórczą przenoszenia idei marksizmu w dziedzinę sztuki Podstawową zasadę sztuki realizmu socjalistycznego, która miała być „socjalistyczna w treści, narodowa w formie”, sformułował Stalin. W Polsce socrealizm zaistniał w 1949 r. i zakończył swe panowanie w poł. 1955 r. przełomową wystawą Młodej Plastyki w warszawskim Arsenale. Socrealizm był interesującym epizodem w sztuce polskiej. Ulegli mu twórcy tej miary, co Wojciech Weiss, Felicjan Szczęsny Kowarski, Tadeusz Kulisiewicz, Xawery Dunikowski, Zbigniew Pronaszko czy Alina Szapocznikow. I to właśnie ich m.in. prace możemy oglądać w kozłowieckim muzeum.
Wyposażenie wnętrza pałacu było kompletowane przez Konstantego Zamoyskiego w l. 1879–1925. Zgromadził on wiele obrazów i kopii obrazów znanych mistrzów, oprawionych w bogato zdobione ramy, liczne meble i przedmioty sztuki zdobniczej. Wśród obrazów wyróżniają się „Pożegnanie Chodkiewicza z żoną” – Józefa Oleszkiewicza (1808) oraz „Śmierć Chodkiewicza ” – zapewne dzieło Franciszka Smuglewicza.
Konstanty Zamoyski (1846-1923) wyróżniał się tym, że majątek swój pomnażał tworząc przemyślaną kolekcję dziel sztuki. Z jego życiem oraz jego najbliższych wiążą się liczne anegdoty. Urządzając wnętrza w swej rezydencji Konstanty Zamoyski sprawdzał z linijką, czy aby nowy nabytek na pewno zmieści się w planowanym miejscu jego umieszczenia (a zamierzał przykryć obrazami całe ściany). Po ozdobieniu pieców w niektórych pomieszczeniach polecił zniszczyć formy do ich wytworzenia, aby nie można ich było wykorzystać ponownie. Lubił dawać „koncerty organowe” w kaplicy: zasiadał przy instrumencie z nieodłącznym cygarem w ustach i uruchamiał muzykę mechaniczną, zapisaną na specjalnie perforowanych płytach. Kolejna anegdota mówi o tym, jak Konstanty Zamoyski zamawiał u mistrza Matejki portret żony – Anieli z Potockich. Przy odbiorze zamawiający zwrócił się do słynnego malarza ze słowami: „Mistrzu, moja żona tak nie wygląda. Na portrecie stoi potężna czterdziestoletnia kobieta, z rysów wprawdzie do pani Zamoyskiej podobna, ale z owalem twarzy prawie kwadratowym, z brodą energiczną i ciężką, z wyrazem hardym i twardym, który w sam raz przystałby królowej Bonie na przykład”, na co padła odpowiedź: „Ale tak powinna wyglądać”.
Od pn. do korpusu głównego pałacu przylega także murowana kaplica wzniesiona w ł. 1904-08 wg proj. Jana Heuricha młodszego, wzorowana na kaplicy wersalskiej, z marmurowym ołtarzem. W predelli scena „Złożenia Chrystusa do grobu” wykonana w brązie oraz nagrobek Zofii z Czartoryskich Zamoyskiej (zm. 1837 we Florencji) z białego marmuru. Jest to wykonana przez Romaliniego kopia nagrobka z kościoła Santa Croce we Florencji Z 1838 r. autorstwa Lorenzo Bartoliniego. W 1908 r. od pd. strony korpusu głównego dobudowana została tzw. teatralnia. Wokół pałacu stoją murowane budowie gospodarcze, m.in. stajnie, wozownia, kordegardy, hydrofornia, kurnik. Pałac otoczony głównie od wsch. parkiem kwaterowym założonym w 1 poł. XVIII w., być może według założeń Józefa II Fontany, przekomponowanym na pocz. XX w. przez Franciszka Szaniora, przechodzącym w krajobrazowy, a od wsch. w las. W parku m.in. znajduje się obelisk Z płaskorzeźbą upamiętniającą polsko-francuskie braterstwo broni z okresu wojen napoleońskich oraz umiejscowione w pobliżu kaplicy groby Marii (zm. 1930) i Adama Michała (1873-1940) Zamoyskich. W pd. części parku zgromadzono monumentalne pomniki z okresu PRL-u, m.in. pomnik Bolesława Bieruta przeniesiony tu z Lublina w 1989 r. W pobliżu zespołu pałacowo-parkowego znajduje się zespół murowanych budynków folwarcznych. Wśród nich rządcówka wzniesiona w XVIII w. oraz stajnia, obora i spichlerz – z przeł. XIX i XX w.